naar Phnom Penh

Na het ontbijt gaan we op pad naar de hoofdstad Phnom Penh, ongeveer 5 uur rijden. Vlakbij Kratie wordt een vitale brugverbinding vernieuwd. Onze bus is te zwaar voor de tijdelijke brug en een omweg van 2 uur extra dreigt. Gelukkig wordt onder druk alles vloeibaar 😀.  Een paar flappen onder de tafel hebben de juiste uitwerking. Onze bus mag er toch over mits wij zelf lopend de brug oversteken. Onze echte eerste stop onderweg is bij het Cham-dorp Cheu Teal Plous. De Cham of Champa’s kwamen al eerder ter sprake bij de bergtempel Wat Phu (29 januari). We horen nu iets meer. De Cham woonden oorspronkelijk in midden-Vietnam, zijn daar met name door het Viet volk verdreven naar de bergen in het noorden of naar het westen richting Cambodja. De Cham hebben een hindoeïstische oorsprong (India). Toen in een ver verleden ooit een prinses trouwde met een Indonesische prins die moslim was, heeft het hele volk zich tot de Islam bekeerd. De Cham houden zich als volk afzijdig, o.a. in taal en in huwelijken. Kinderen tot 7 jaar kennen alleen de Cham-taal en moeten dan op school opeens Cambodjaans leren en (later) als 2e taal Frans en/of Engels.  Het dorp is bijzonder kinderrijk. Een praatje met het schoolhoofd leert dat er 330 leerlingen zijn. De school is te klein, maar er is geen geld voor uitbreiding. Daarom krijgt de ene helft ’s ochtends onderwijs en de andere helft ’s middags. We lopen langs diverse lokalen en zien veelal vrolijke kinderen. Onze Cambodjaanse reisbegeleider had ons gevraagd zeepjes, tandenborstels e.d. van het hotel mee te nemen. Die vinden gretig aftrek bij de kinderen. De oudere meisjes dragen (al) een hoofddoek. In het dorp is het verder een drukte van belang. Er wordt veel aan houtbewerking gedaan. We zien mensen hardhouten balkjes verzagen tot dunne plankjes. Ergens verderop is iemand bezig met een freesmachine om meubels te maken. Achter de school komen we uit op een lange straat waar een levendige markt gaande is – vis, vlees, groenten, fruit. Iedereen krioelt door elkaar. Je zou hier nog wel langer willen zijn, maar we moeten verder. 

Na een uurtje rijden volgt nog een koffiestop onderweg en dan gaat het richting de plaats Kampong Cham waar we zullen lunchen. Het restaurant heet ‘SMILE’. De bediening wordt verzorgd door kansarme jongeren (uit arme gezinnen, wezen e.d.). Het is een initiatief van een Boeddhistische organisatie, met de naam ‘Buddhism for social development action’. Na een jaar klassikaal onderwijs volgt een praktijkstage in het restaurant. We nemen een origineel Cambodjaans gerecht ‘Amok Curry chicken’, lekker pittig – witte rijst en een biertje erbij om op tijd te blussen. 

Tijdens de middagrit horen we nog iets meer over de Cambodjaanse geschiedenis. Na de Franse tijd (1865-1954) kwam Norodom Sihanouk vrij snel aan het bewind. Hij propageerde democratie maar had ook (verborgen) sympathie voor het communisme. Toen guerrilla’s vanuit noord-Vietnam (Viet Minh) en Laos (Pathet Lao) via Cambodja in Zuid-Vietnam acties ondernamen, werd op een geschikt moment in 1970 (toen Sihanouk op bezoek was in China) de Amerika-gezinde generaal Lon Nol in het zadel geholpen. Die maakte er met grootschalige corruptie een potje van en een burgeroorlog (1970-1975) was een feit, tot de communistische Rode Khmer in 1975 de macht grepen, met alle rampzalige gevolgen daarna (zie verslag 31 januari). Het Westen viel zogezegd toen in zijn eigen zwaard. Vietnam heeft in 1978 het expansieve optreden van de Rode Khmer een halt toegeroepen en Hun-Sen aan de macht gebracht. 

Einde middag komen we aan in Pnom Phenh, een miljoenenstad. Er wordt door Perry gewaarschuwd voor het verkeer en voor jonge straatrovertjes. We moeten dus goed oppassen. Zebrapaden zijn louter voor de decoratie en niemand die stopt voor een rood licht. We logeren in een schitterend hotel, op de 20e verdieping. ’s Avonds gaan we nog met bijna de volledige groep aan de waterkant eten in een luxe restaurant. We gaan lopend door de drukke straten en steken diverse verkeersaders over. Goed je moment kiezen om over te steken, de rest gaat vanzelf. We kiezen als voorgerecht een salade met bananenbloesem en als hoofdgerecht Amok met Vis geserveerd in een kokosnoot. Tot slot nog een cappuccino. Een traditionele danseres toont haar sierlijke en tamelijk gecompliceerde (hand- en voet-) bewegingen onder begeleiding van ‘tokkelmuziek’. Al met al een hele sfeervolle avond. Na afloop gaan we met de tuk-tuk door het drukke avondverkeer terug naar het hotel. Dit lijkt gevaarlijk, maar dat is het niet. De chauffeur kijkt echt goed uit in weerwil van alle capriolen die hij uithaalt. Als het mis zou gaan zou hij z’n dagelijkse boterhammetje kwijt zijn, en voorkomen van dat nadeel weegt toch echt het zwaarst. Eenmaal in het hotel gaan we nog even naar de bar op de bovenverdieping (22e etage) en genieten van het uitzicht in de avond. Morgen volgt een verdere verkenning van deze metropool.