Phnom Penh

2 februari 2020 - Phnom Penh, Cambodja

Vandaag gaan we vroeg op pad om een aantal bezienswaardigheden te bekijken. Als eerste staat de Wat Phnom Daun Penh tempel op het programma. Phnom Penh is volgens een mythe ontstaan in het jaar 1372 toen een welgestelde weduwe, mevrouw Daun Penh, na een overstroming een boom aantrof in het slib op de plaats waar de Mekong en de Tonle Sap bij elkaar komen. Ze vond in de boom een viertal Boeddhabeelden die afkomstig waren uit een pagode in Laos. Ze nam de beelden mee naar de heuvel (=Phnom) waar ze woonde. Later verhoogde ze de heuvel en plaatse er een pagode (=Wat) op. Het is er een drukte van belang. We komen al stijgende via de trappen langs allerlei beelden en ornamenten. Ergens opzij in de diepte zien we een opeenhoping van mensen rond een tafel met offergaven. Er hangen ook rode lampions boven de plek. Uiteindelijk komen we uit bij het beeld van mevrouw Daun Penh zelf. 

Dan komt een heel wat zwaarder onderwerp aan bod: de Killing Fields buiten Phnom Penh en de martelgevangenis in de stad, beide herinnerend aan het schrikbewind van Pol Pot (1975-1978). De Killing Fields is een locatie ca. 15 km buiten Phnom Penh waar het grootste massagraf van geëxecuteerde mensen is gevonden. We zien ter plaatse eerst een abominabel slechte videofilm. Halverwege valt de stroom ook nog uit waardoor we een stuk moeten missen. Daarna maken we een rondgang langs diverse met hekken afgezette kuilen waar destijds de lichamen zijn opgegraven. Men heeft overigens niet alle grond uitgeplozen. We komen ook bij een boom waar baby’s werden doodgeslagen tegen de stam om kogels uit te sparen. Onvoorstelbaar wreed. Onze Cambodjaanse gids heeft als kind deze periode (75-79) meegemaakt en vertelt op indrukwekkende wijze hoe zijn (intelligente) moeder haar 8 kinderen door deze periode heeft geloodst. Hij is oorspronkelijk Chinees. Zijn ouders ontvluchtten China om te ontkomen aan de zuiveringen door Mao tijdens de Culturele Revolutie. Bijna 10 jaar later maken ze dus iets vergelijkbaars nog eens mee in de zuiveringen door Pol Pot en consorten. Toen de Rode Khmer Phnom Penh binnen vielen, werden ze door de bevolking onthaald als bevrijders. De mensen hadden n.l. erg te lijden gehad van het enorm corrupte bewind van Lon Nol (zie verslag 1 feb.) en de Amerikaanse bombardementen. Dit laatste was om de communistische strijders, die vanuit Noord-Vietnam naar Zuid-Vietnam trokken via Laos en Cambodja, te stoppen. De vreugde was echter van korte duur. Eerst werden de inwoners van Phnom Penh met een smoes gedwongen hun huizen te verlaten en naar het platteland te gaan. De Rode Khmer zei dat dit slechts voor enkele dagen zou zijn, omdat de Amerikanen de hoofdstad wilden bombarderen. De mensen werden echter naar het platteland verbannen om de rijstproductie op te voeren. Deze rijst was niet bestemd voor het volk maar voor China om wapens te kopen. Honger, ziekte en geweld hebben uiteindelijk aan 1,7 miljoen Cambodjanen het leven gekost – een kwart van de bevolking. In het midden van het terrein staat als permanent monument een grote stenen pagode van 30 meter hoog, waarin achter glas tienduizenden schedels te zien zijn. We keren terug naar de hoofdstad en nemen eerst maar even een koffiepauze. Dan volgt het bezoek aan de martelgevangenis van weleer. Woorden schieten te kort om aan te geven wat zich hier allemaal heeft afgespeeld. De achtergrond van dit alles is dat men van alle verdachte personen ook de sociale netwerken wilde blootleggen om zo alle (potentiële) tegenstanders uit te kunnen roeien. We zien talloze foto’s van slachtoffers, maar ook van jeugdige kampbewakers, die op enig moment zelf slachtoffer werden omdat ze teveel wisten. In de jaren na Pol Pot zijn alleen de 5 kopstukken naast Pol Pot voor het tribunaal gebracht, Pol Pot zelf is de dans ontsprongen. Hij werd in 1997 onder huisarrest geplaatst en is voortijdig in 1998 (aan kanker) overleden. 

Iedereen is inmiddels toe aan luchtiger kost. De bus brengt ons in het centrum van de stad bij de rivier om daar aan een vrije middag te beginnen. Doel is eerst te gaan lunchen en na afloop het Koninklijk paleis en de Zilveren Pagode te bezoeken. De lunch lukt prima, ofschoon we heel goed moeten opletten om onze (reeds betaalde) bestelling ook te ontvangen. Om ca. 14 uur komen we aan bij het paleis om erachter te komen dat alles is gesloten op zondag. We vinden het eigenlijk wel goed zo en gaan met de tuk-tuk terug naar het hotel. Er is nu mooi gelegenheid de foto’s en reisverslag bij te werken. Vanavond gaan we nog vlakbij het hotel eten. Het slotakkoord en hoogtepunt van onze reis is nabij: het tempelcomplex Angkor Wat.

Foto’s

1 Reactie

  1. Charlotte:
    10 februari 2020
    Wat een repressief schrikbewind destijds in Cambodja, bijna niet te bevatten....
    Wellicht alleen te boven te komen, te overleven dankzij de Boeddhistische inslag van de bevolking......